Schrijven
“De potloden vliegen door de klas”
In onze praktijk komen veel kinderen die geholpen willen worden met het ‘schrijven’. Logisch, op school moet een kind vaak erg veel schrijven!
‘Schrijven’ is een complexe vaardigheid, waar heel veel ontwikkelingsprocessen bijeenkomen, zoals de motoriek, visuele waarneming, organisatievermogen en concentratie. Dit moet uiteindelijk leiden tot een geautomatiseerde vaardigheid, zodat je je kunt richten op de inhoud van wat je wilt schrijven en niet op hoe je het schrijven aanstuurt.
Het is een vaardigheid die constant terugkomt bij bijna alle vakken die een kind gedurende de dag heeft. Een leerkracht beoordeelt het werk van een kind door te kijken naar wat er is opgeschreven. Het is erg vervelend als een kind van de leerkracht te horen krijgt dat het niet leesbaar schrijft en dat er daardoor iets als ‘fout’ wordt gezien wat eigenlijk ‘goed’ was!
Schrijfproblemen hoeven niet alleen te bestaan uit een onleesbaar handschrift, maar zijn ook terug te zien in een krampachtige pengreep, klachten over schrijfkramp en een traag tempo. Het schrijven kost dan erg veel energie en er treedt veel frustratie bij op.
Door een schrijfprobleem vroeg op te pakken kan worden voorkomen dat een kind gaat achterlopen of erg gedemotiveerd raakt. Het schrijven kan ‘fout’ gaan doordat een kind de letters niet goed kent of ze op de verkeerde manier vormt, maar dat is zeker niet het enige waardoor er schrijfproblemen kunnen optreden.
Wij kijken wat de oorzaak van een schrijfprobleem is. Zo kan het dus niet alleen in de kennis van letters misgaan, maar wordt er bijvoorbeeld ook gekeken of er een motorisch probleem aan ten grondslag ligt, of het in de visuele waarneming niet goed gaat of dat een kind bewegingsonrust heeft en vaak is afgeleid waardoor het schrijven niet goed lukt.
Er wordt dus veel breder gekeken dan alleen naar het vormen van een letter en er wordt aan de slag gegaan met de meest belemmerende factoren.
In groep 1 en 2 worden kinderen, met de zogenaamde kleutervaardigheden (knippen, kleuren, tekenen, schilderen en vouwen) voorbereid op het toekomstige schrijven. Wanneer kleuters moeite hebben met deze vaardigheden en een slordig resultaat hebben ondanks dat ze hun best doen of als ze gedemotiveerd zijn en dit soort werkjes vermijden, dan is het goed om uit te zoeken of ze hier extra hulp bij nodig hebben. Zo kunnen ze in groep 3 met een goede start beginnen aan het schrijfonderwijs.
Fien (groep 4, 8 jaar, naam is verzonnen) deed erg lang over haar schrijfwerk en wat zij schreef was erg groot. Ze was erg onzeker over het schrijven en had het idee dat ze nooit netjes zou kunnen schrijven hoe goed ze haar best ook deed.
Bij de ergotherapie heeft zij veel spelletjes gedaan om de fijne motoriek te stimuleren. Fien was erg enthousiast over het ‘schrijfkleuren’. Nadat ook de vorming van letters met haar was doorgenomen en daar hard mee was geoefend was ze er klaar voor. Ze hoefde niet meer langer op de lijntjes van groep 3 te schrijven, maar het lukte haar om de letters passend tussen de lijntjes van groep 4 te krijgen. Ze was erg trots op haar resultaat en ging weg met een zelfverzekerd gevoel over haar schrijven.
Jozua (groep 2, 6 jaar, naam is verzonnen) kwam bij onze praktijk omdat het kleuren niet lukte. Hij gooide de potloden door de klas, omdat hij zo gefrustreerd was dat het hem niet lukte om binnen de lijntjes te kleuren.
Om hem enthousiast te krijgen heeft hij eerst in zand, scheerschuim en op het krijtbord getekend en gekleurd. Ook zijn er spelletjes gedaan om de fijne motoriek te verbeteren, waardoor hij uiteindelijk zijn potlood makkelijker vast kon houden en sturen over het papier.
Hij ging met sprongen vooruit en een jaar later heeft hij de kleurwedstrijd van alle kinderen in groep 3 gewonnen. Ook was hij goed voorbereid op het leren schrijven in groep 3 en kon hij daar goed meekomen.
